Кэлиҥҥи сонуннар:
|
Тэрис; Демонический мир якутской традиционной религии.
Якутская религия имеет чёрную, тайную сторону. Это – зона действия чёрных шаманов. В прошлом, именно они были знатоками демонического мира, мест обитания злых сил. Наверное, поэтому, для последователей вероучения Айыы, эта область неизведанного, всегда оставалась запретной территорией, «обратной стороной Луны». Если общение с айыы проходит без особых последствий, то, считается, что соприкосновение с представителями Хаоса, почти всегда имеет летальный для неподготовленного человека исход. В связи ... Салгыыта (далее) » |
|
http://uhhan.ru/publ/71-1-0-343
Хоро биистэр ааттара, төрүттэрэ
Самадьы - былыр Сах үйэтэ бүтэрэ Саханы үрдүнэн барбыт. Хоро таҥара халлааҥҥа Сэт таҥараны охсуһан хоппут. Онтон уларыйыы буолбут. Хоту эҥээргэ улахан өлүү буолбут. Саха эстэ сыспыт. Кыыл-сүөл бөҕө өлбүт сүппүт. Аһыылаах эрэ тыыннаах хаалбыт.Ону таҥара оһорор сыалтан Сахаҕа хоролору самаабыт. Ол аата: холбообут. Онон тыын салҕаабыт. Саха эстиитэ күн сиригэр олох суох буолуутун оҥорор. Саха саманан салҕаннаҕына эрэ тыыннаах олох сиргэ баар. Ол туһуттан, хоро кыыллары дьоннуун-сэргэлиин Улуу Саамай оҥорон хоту ... Салгыыта (далее) »
2539 көрүүлээх |
Дата: 2025-10-30
| Комментарии (0)
|
|
ҮӨТҮҮ / П.Ойуунускай «Улуу Кудаҥсата» эбэтэр бириэмэни куоһарыы / «Миф же есть рассказ сакрального порядка. В действительность рассказа не только верят, он выражает св ... Салгыыта (далее) » |
|
НОРУОТ САНААТА ИҺИЛИННЭ
Алтынньы 10 күнүгэр үрдүкү салалта Конституцияҕа уларытыы киллэриини норуоту кытта дьүүллэһэр буолбута. Маннык “истиилэр” Михаил Николаев кэнниттэн ыытыллыбат буоланнар (үйэ чиэппэрэ) дьон итини ахтыбыт курдуга. Ил Түмэн уораҕайыгар икки этээс тухары саалалар
...
Салгыыта (далее) »
|
|
|
|
“МУҤҤА КИИРБИТТЭР...”
Олох соторутааҕыта Саха араадьыйатыгар Ангелина Шадринова ааптарыскай биэриитин иһиттим. Биэриитин аата да үчүгэйэ бэрт – “Санаа сэргэтэ” диэн, урут саха киһитин кулгааҕар иһиллибэтэх, сонун аат. Биэриигэ А.Павлов – Дабылы ыҥырбыт уонна ис иһиттэн иһирэх кэпсэтиини тэниттэ. Киһи иһиттэр истэн олоруох курдук кэпсэтии П.
...
Салгыыта (далее) »
|
|
СЕРГЕЙ ФИЛАТОВ
ЯКУТИЯ ПЕРЕД РЕЛИГИОЗНЫМ ВЫБОРОМ: ШАМАНИЗМ ИЛИ ХРИСТИАНСТВО.
Постсоветская религиозная ситуация в Якутии имеет больше всего аналогий с финноугорскими республиками Поволжья – Мари-Эл и Удмуртией, а также с тюркской Чувашией. Во всех этих регионах России двумя основными религиями, борющимися за души граждан, в наши дни являются национальное язычество и православие. Однако якутская ситуация во многом гораздо более уникальна и многозначна. Народы Поволжья, сохранившие, в гораздо меньшей степени, языческое сознание, с XVII- XVIII вв. подвергались интенсивной русификации (а значит, и европеизации) и христианизации. Мировоззрение поволжских народов, даже тех его представителей, которые ныне считают себя язычниками, формировалось несколькими ... Салгыыта (далее) » |
|
БААРЫ БААРЫНАН
...
Салгыыта (далее) »
|
|
Сир аһа тоҕо мөлтөҕүй?
Быйыл сайын уонна күһүн өрөспүүбүлүкэ үгүс улууһун олохтооҕо кураанаҕы кууста. Сир аһа, чахчы, мөлтөх. Ол эрээри, “аһара мөлтөх” диэҕи сорох улуустар, чуолаан дьэдьэни уонна отону, кыайдылар. Онон “Тоҕо маннык буолла уонна сир аһын үүнүүтэ туохтан тутулуктааҕый?” диэн биһиги Криолитозона биологическай кыһалҕаларын институтун Ботаническай садын научнай үлэһитэ, биология билимин хандьыдаата, М.К. Аммосов аат. ХИФУ дассыана Светлана САБАРАЙКИНАТТАН ыйыттыбыт.МӨЛТӨХ ҮҮНҮҮ – ХОРУЙА СУДУРГУ – Светлана Михайловна, быйыл хас да ааҕааччыбыт “сир аһа арыт тоҕо үүнэрин-үүммэтин суруйуҥ эрэ” диэн көрдөстө. Холобур, Ньурбаттан биир дьахтар: “Хас эмэ сылы быһа отонно ... Салгыыта (далее) »
Категория: Сельское хозяйство,Продовольствие. Охота и рыбалка |
287 көрүүлээх |
Дата: 2025-09-22
| Комментарии (0)
|
|
[12:18, 19.08.2025] Таҥ Бүө:
Үрүҥ Аар диэн, Айыы таҥара, ол, эбэтэр,
Үрүҥ Аар диэн – кини харыйар Айыы таҥара диэн тыына мэлдьи ырааһын, сырдыгын бэлиэтэ.Айыы дойдутугар уонна Үөһээ дойду атын хаттыгастарын халлааннарыгар тиксибит киһи салгын кутун бэрийэр таҥара аата. Үрүҥ Аардааҕар намыһах турар таһым – Үрүҥ Аар Тойон диэн Иччи таҥараны бэрийэр таҥара аата буолар. Иччи таҥара диэн киһи салгын кутун, тыынньа күүһүнэн (аналын тосхолунан) иччилэри кытта ситимнээн Орто дойдуга хаалан сылдьарын этэллэр. Аар Тойон диэн Мэҥэ таҥараны бэрийэр таҥара аата. Аан дойду хараҥа өттүгэр, урукку кэмнэрин диэки туһаайыылаах. ... Салгыыта (далее) » |
“Туймаада” ФАПК дьон туһугар үлэтэСыана сиэрэ суох баран, куоракка кэлии да, улуустар да үүттэрин сыаната олус үрдээтэ. Сыатыттан көр ... Салгыыта (далее) »
Категория: Сельское хозяйство,Продовольствие. Охота и рыбалка |
4028 көрүүлээх |
Дата: 2025-08-10
| Комментарии (0)
|
|
Саамай туттуллар эмтээх оттор
Биология институтун сүрүн научнай үлэһитэ, тыа хаһаайыстыбатын билимин кандидата ФЕДОРОВ Иннокентий Аполлонович: Институкка 1982 с. ыла баччааҥҥа дылы үлэлиибин. Бастаан бааһына кормовой отторун үөрэтэр этим. Яровой рапс диэн оту үөрэтэн, чахчы туһалаах диэммин олоххо киллэрбитим — 12 тыһыынча га сиргэ ыһар буолбуттара. Үрдүк үүнүүнү ылан былааннарын быданынан куоһарар этилэр. Онтон 1991 с., олох ирдэбилинэн, эмтээх үүнээйилэри үөрэтэргэ-чинчийэргэ көспүтүм. Билигин ол сүрүн хайысхам буолар. Ол гынан, кэнники сылларга тыа хаһаайыстыбатыгар эмиэ үлэлээн эрэбин — холобура, былырыын күһүн бааһынаны конопляттан ыраастыырга Амма Бөтүҥэр кэккэ опыттары туруортаатым… Үүнээйи барыта эмтээх ... Салгыыта (далее) » |
|
«Хайах хостоһор» оонньуу: түөлбэ тылын эридьиэстэрэ.
|
|
Ыт ыһыахха сылдьыбата
Былыргы сэһэн кэпсииринэн, ыт уонна киһи мөккүһүүлэригэр киһи ыты андаҕайарга күһэйэр. Онтуката ыһыах кэмигэр буолар эбит. Ыт андаҕартан куттанан ыһыахха сылдьыбат буолбут. Ыһыах кэмигэр ыттары баайаллар. Ыт быатын быһа кирэн эбэтэр быһа тардан ыһыах кэмигэр ойуун суолун быһа хаамтаҕына, ойуун өлөр. Ыттаах киһи булчут киһи. Онтон саха сүрүннээн сүөһү иитэр киһи. Ол иһин ыты ыһыахха сырытыннарбат буолбуттар. Ыты ыһыахха сырытыннарбаттарын матырыйаалынай төрдө – ыһыах аһа сиргэ тэлгэтиллэр. Ыты ыһыахха сырытыннарбаттара диэн биир төрүттээх. Ас сиргэ тардыллар. Ыт ону сиэн кэбиһиэн сөп. Ыкка сыһыан икки өрүттээх. Биир өттүнэн, саха ыты киһиэхэ хайдах да тэҥнээбэт. Ыт сиэрэ-майгыта суох ... Салгыыта (далее) » |
|
: Скорбная весть пришла сегодня, 30 июня. На 65-м году ушел из жизни эвенкийский композитор, известный продюсер Валерий Филиппович Шадрин. : ВАЛЕРИЙ ШАДРИН: “МИН ЭЛБЭҔИ БИЛЭБИН…” Ааптар: Эдэр Саас 22.05.2022 Telegram Whatsapp Композитор, продюсер, СӨ ускуустубатын үтүөлээх диэйэтэлэ Валерий ШАДРИНЫ бэйэтин эйгэтигэр – култуураҕа, ускуустубаҕа билбэт, кини аатын истибэтэх киһи, арааһа, аҕыйах да буолуо. Бэйэтин кэмигэр Сахабыт сирин ускуустубатын, култууратын сайдыытыгар, ордук, артыыстарбыт тас дойдулар киэҥ сыаналарыгар тахсан, талааннарын, маастарыстыбаларын билиһиннэрэллэрин, кыахтарын көрдөрөллөрүн, өрөспүүбүлүкэбитин ааттаталларын туһугар отучча сыл тухары үгүһү оҥорбут киһи буоллаҕа… Бүгүн Валерий Филиппович &ndas ... Салгыыта (далее) » |
|
Чрезвычайные меры в Якутии в условиях войны 1812 г.
Отечественная война 1812 г. потребовала от властей быстрой организации необходимых мер для отпора врагу. Наряду с социально-политическими, экономическими, хозяйственными вопросами, приходилось решать и вопросы военно-мобилизационной работы и духовной пропаг ... Салгыыта (далее) » |
|
Отоһут сиэрэ
Корякин Петр Иванович-Таҥ Бүө СӨ Национальнай архыыбын докумуоннары билим иһинэн туһаныы салаатын салайааччыта, «Айыы Итэҕэлэ» итэҕэл тэрилтэтин түсчүтэ Отоһут – Саха олоҕор баар 36 эйгэлэриттэн биирдэстэрэ буолар, Аан Алахчын сылыгар, ыйыгар (от ыйыгар) сөп түбэһэр. Отоһут диэн айылҕаны туһанан эмтиир киһи. Саха эмчиттэрин төрдө. Эмчит төрдө Айыы Намыһын удаҕаттар буолаллар. Кинилэртэн отоһуттар бараллар. Үүнээйини туһанан эмтиир киһи отоһут дэнэр. Былыр, ыарыыны ойуун эмтиирэ. Киниэхэ отоһуту тэҥнииллэрэ. Бу икки кылаас дьон бэйэ-бэйэлэриттэн улахан уратылаахтара. Ойууттар духуобунай эмтээһининэн дьарыктаналлара, отоһуттар быраастарга чугастара. Онон эмт ... Салгыыта (далее) » |
|
Кымыс үрдүн охторуу.
Сиэллээх айах сиэтистэ, Чороон айах чуоҕуста, Кэриэн айах кэккэлээтэ, Ымыйа айах ыалласта, Матааччах айах баараласта, Эбир хамыйах эҥээрдэстэ. Кымыс кыынньан кырылаатын, Ынах маҥыраатын, Ньирэй чиилийдин, Суорат сыта тунуйдун, Улуу Тунах олохтоннун. Тунах сайын туругурдун. Толору кымыстаах чорооҥҥун көтөх, Тэһииҥҥин тутан олор, Көнтөскүн көрөн олор. Кымыс үрдүн саас сир көҕөрүүтэ, Айылҕа сэргэхсийэригэр, эргийэригэр сайылыкка тахсан баран ыһыллар. Тыыннаах кымыс үрдүн охторуу – үөһээ үрдүк айыыларга тиксэргэ тэҥнээх. Аҕыйах сылгылаах ыал чугастааҕы ыаллара дьоннорун мунньан атын аһа суох аҥардас кымыһы иһэн бүтэллэр, ол аата к ... Салгыыта (далее) » |
|
ЧИНГИС ХАН-ТЮРК
Видно, опять придется переписывать учебники истории в той части относительно к монголам. Поскольку монголов ещё в 13 веке не было. И это уже научно доказанный, неоспоримый факт. Они появились в 16-17 веках. После того, как была принята теория заговора против тюрков в конце 18 го века, переписали всю историю. А в 1921 году на землях Туркестана создали Республику Монголия, и соответственно для них написали историю. В этом контексте Чингиз Хана и племенов- найман, конырат, меркит и кият записали как монгольские. Однако с 2001 года, официальная наука причисляет найман, конрат, меркит и кият к тюркским племенам. А ведь именно эти племена избрали Чингис Хана своим Ханом на курултае 1206 года. Он был из тюркского рода киятов, а жена Борте, тоже из тюркского рода конырат. &nb ... Салгыыта (далее) » |
|
Краткий справочник родословия царей народа Саха
Народ Саха берет свое начало от того момента, когда Ашина увел свой род на Алтай, после раскола обьединения Сяньби. На территории современной Монголии потомки Ашины создали могучую империю. На каганате Алтайских тюрков в центральной Азии правили Бумын каган, Истэми Каган, Мухань Каган, Тобо Каган и.т.д. У Бумын Каган было двое сыновей от первой жены и один сын от второй жены, красавицы уйгурки. Его звали Кури. Сначало его статус был шад, т.е. принц крови, но не престолонаследник. Куры-хан прибыл 555 г. н.э. со своим родом на Байкал, т. к. после смерти Бумын Кагана в 552 г на каганате из-за борьбы за власть настали тревожные времена. На Байкале Кури-Хан стал основателем союза племен и сумел получить располож ... Салгыыта (далее) » |
|
С.А. Федорова
ПРОИСХОЖДЕНИЕ ЯКУТОВ: МОЛЕКУЛЯРНО-ГЕНЕТИЧЕСКИЕ РЕКОНСТРУКЦИИ В СРАВНЕНИИ С ГИПОТЕЗАМИ ИСТОРИКОВ
По нашим данным, полученным при анализе мтднК 423 чел. из центральной, вилюйской и северной этногеографических групп, высокое содержание материнских линий европейского происхождения характерно прежде всего для вилюйских якутов (16%), для центральных и северных оно составляет 7%, в среднем для трех этногеографических групп якутов – 10%. По отцовским линиям европеоидный компонент генофонда якутов также невысок – от 4% у вилюйских якутов до 11% у центральных, в целом – 7% от общего пула [16,20]. было установлено, что содержание этих линий в генофонде якутов объясняется не только смешением с русскоязычным населением, мигрировавшим в ... Салгыыта (далее) » |
|
Ыһыах уратылаах өрүттэрэ
Дьон-сэргэ ытык сирдэргэ сылдьан салама ыйаатылар, туҥуй (кыра), эбир (орто) ыһыахтар ыытылыннылар, аны, бэс ыйын 22 күнүттэн от ыйын 12 күнүгэр диэри үһүс тунахха, дэлэй (улахан) ыһыахтар саҕаланнылар. Ыһыах диэн, былыргытыгар, баһыттан-атаҕар диэри итэҕэлгэ сыһыаннаах тэрээһин буолар. Ол курдук, кэскил кэҥиирин саҕана, түөрт мастаах түһүлгэлээх Дэлэй ыһыаҕы дэбилитэн тэрийээччиннэн быйылгы дьылбыт таҥаратын – Дьөһөгөйү ааттыыллар. Бу кэмҥэ Айыы суола хаһааҥҥытааҕар да арыллар. Иэйэхсит тыына кэлэр. Үрүҥ Айыы тыына түһэр. Бу тыын илиҥҥи тыал иччитин тыына буолар. Ыһыах төрдүнэн буолаллар: Үрүҥ Айыы Тойон – Дьөһөгөй – Эллэй Боотур. Үрүҥ Айыы Тойон сахаҕа барыны бары айбыт таҥа ... Салгыыта (далее) » |
|
Хотугу эмээххиттэргэ бэлэх туома (хотугу ыарыылары үтэйии)..
Таҥ Бүө
Аман өс.
Хомуһуннаах хоту дойду– аллараа дойдуттан биирдэрэ, хоту диэки баар, орто дойдуттан балачча чугас. Манна ыарыыны көбүтэр абааһылар бааллар. Кинилэри ыарыы төрдө диэн ааттыыллар. Ыарыы төрдө 9. Онон кинилэр 9 ыарыыны көбүтэллэр. Сороҕор кинилэри хотугу эмээхситтэр дииллэр. Киһи бу абааһылартан күрүө туттан көмүскэниэхтээх. Манна ыарыы төрүттэрэ ааттаммыттар. Уратылара диэн бары нуучча буолаллар. Ол аата нуучча кэлбитин кэннэ бу өйдөбүл үөскээбит. Иирэр Саар кыргыттарын туһунан өйдөбүл эмиэ оннук. Онон бу өйдөбүллэр ис сибээстээхтэр. Ол гынан баран хотугу эмээхситтэр тустарынан көрүүгэ ыарыы төрдө ордук ч ... Салгыыта (далее) » |
|
:Тэрис
Сэргэ туомнара – сэргэҕэ аналлаах туомнар.
Көрүҥнэрэ: 1) сэргэ маһын алгыһа, 2) сэргэ оннун алгыһа, 3) сэргэни туруоруу, 4) сэргэҕэ сыл аайы оҥоһуллар алгыс, 5) сэргэттэн көрдөһүү, 6) сэргэни сөргүтүү, 7) сэргэни көһөрүү, 8) сэргэни саҥа сиргэ көһөрөн туруоруу алгыһа, 9) сэргэни харайыы алгыһа. Сэргэни тууруу Сэргэни тууран ыллахха, сири оһоруу диэн туом оноһуллар: – Сэргэни тууруллар. – Сэргэ турбут уҥкучаҕар сиэл уонна алаадьы угуллар. – Буорунан толоруллар. – Кырыһынан бүрүйүллэр. – Алгыс этиллэр. Онно сүрүн тыл: Бу сиргэ Күөх от үүнэн күөгэйэн таҕыстын. Сэргэни ханна гыныы: – Атын сэргэни о ... Салгыыта (далее) » |
|
Тэрис.
Ынах сүөһү таҥара уонна иччилэрэ
Ынах сүөһү таҥаратынан Иэйэхсит ааҕыллар. Биһиги Иэйэхсити иччилэр барыларын таҥараларынан ааҕабыт. Ынах-сүөһү иччилэрэ иккилэр: -Наадьы Ньаҥха – хотон иччитэ. -Ынахсыт – титиик иччитэ. Хотугу Ытык Хайа. Былыргы кэпсээн быһыытынан сахалар Хотугу Ытык Хайаттан торбостоох ынаҕы булбуттар. Ынах иччитэ. Ойуун ынах иччитин ааттыыра: Лоочуй, лычый-лычый, Лоочуй, лэчий-чэчий. Ньаадьы Наҥханы хоһуйуу. Наадьы Ньаҥха кыһыҥҥы хотоҥҥо олорор. Онтон сайыҥҥы ынах ыччитэ Ынахсыт диэн. Маны ааттара эрэ атын-атын курдук көрүөххэ сөп: Бэһирик, Ытык Сүүдүгүр, Ырба Дьоҕустаах, Муҥур Быһах, Будьур Батт ... Салгыыта (далее) » |
|
Корякин П.И.
Духи-покровители крупного рогатого скота в Учении Айыы Родноверческое движение якутов, основанное на традиционной религии, оформилось под названием «Учения Айыы». Служители этого учения, называющие себя жрецами, имеют два религиозных объединения – «Кут-сюр» и «Итэгхэл». Первое является своеобразной религиозной школой, где на основе кодифицированных данных по традиционной якутской религии и канонизированных религиозных текстов обучаются будущие кадры для храмов Учения Айыы. «Итэгхэл» является координирующим органом, помогающим в работе жрецов веры. Он имеет несколько ячеек в разных районах республики Саха (Якутия). Школой «Кут-сюр» объединяющей к ... Салгыыта (далее) » |
|
Тэрис.
...
Салгыыта (далее) »
|
Путь шефа: Я и плакала, и смеялась…Презентация книги “Путь шефа” в Якутске “Я и плакала и смеялась”, “Как будто поговорила с Иннокентием Тарбаховым”, “Очень душевная книга”, “Сильно увлекает”, “Читаешь и как будто смотришь кино — картинки сами всплывают перед глазами”, “Даже слышу голос и интонацию Тарбахова” — такие и другие положительные отзывы получают авторы книги “Путь шефа” каждый день. |
|
Тэрис.
Ыам ыйа.
Ыам ыйа Таҥарата: Иэйэхсит. Ойуута: көҕүөр. Суолтата: ыраастаныы. Тыла: күөгэл-нусхал! Сулуһа: Эҥээр Сулус. Бухатыыра: Сүүлэлдьин Боотур, куота: Үкэйдээн Куо. Мала: дьалбыыр Тыаһа: чуораан. Үүнээйитэ: хатыҥ. Көтөрө: куба. Кыыла: туртас. Аһа: саламат. Ойуу-Бичик оҕолор ыам ыйын уонун кэнниттэн сир кырсын анныттан сир кырсын үөһэ тахсаллар. Кинилэр урут утуйа сыппыттара. Онтон билигин сир кырсынан сүүрэллэр. Оту уонна мас сэбирдэҕин үүннэрэллэр. Күн-дьыл. Күн сиэлиинэн уһуур. -Ыам ыйыгар хара сир турар. -Ол гынан баран сотору сири куурдар тыал түһэр. -Онтон ый бүтүүтүн эргин муус барар. Ити ... Салгыыта (далее) » |
Ситуация по производству самолета "Байкал" зашла в тупикИА SakhaNews. Ремоторизация самолетов Ан-2, которые выпускались 80 лет назад, станет выходом из ситуации с отказом от разработки самолета "Байкал", заявил зампредседателя правительства РФ - полномочный представитель президента РФ в Дальневосточном федеральном округе Юрий Трутнев. Он также сообщил, что ситуация с самолетом "Байкал" зашла в тупик и производство не ожидается. "Сейчас выходить из ситуации придется ремоторизацией Ан-2. 80 лет они раньше выпускались. Это, к сожалению, ... Салгыыта (далее) »
Категория: Энергетика, связь, строительство.транспорт, дороги |
1104 көрүүлээх |
Дата: 2025-05-15
| Комментарии (0)
|
|
СЭТТЭ ХОҺУУН
...
Салгыыта (далее) »
|
|
: Айыыһыт – дьиэ-кэргэн айыыта, таптал айыыта, үөскэтэр айыы.
Айыыһыттар элбэхтэр. Тыынар-тыыннаах барыта айыыһыттаах. Сылгы айыыһыта – Үрүҥ сылгы, соҕуруулуу-илин олорор, Ынах айыыта – Мылахсын, хотулуу-илин.Хас биир киһи – аҥаар. Үрүҥ Айыы Тойон оннук айбыт. Киһи этигэр - сиинигэр аҥаары көрдөөһүн имэҥин Айыылар биэрбиттэр. Киһи имэҥэ Айыыһыт киирдэҕинэ уһуктар, аҥаары көрдүүргэ күһэйэр. Киһи Үрүҥ Айыы Тойонунан анаммыт аналын көрдүүр. Аҥаары көрдүүргэ сөбүлээһин диэн иэйии киһини салайар. Сөбүлээһин киһи өйүгэр-санаатыгар, этигэр-сиинигэр толору киирдэҕинэ таптал үөскүүр. Таптал диэн таптыыр киһиэхэ олоҕу анааһын. Таптал толору буоларга дьулуһууттан үөскүүр. Бу тапталга тө ... Салгыыта (далее) » |
|
Тэрис
. Саха хамсаныыта
Алаас хамсаныылара – саха этин-сиинин эрчийэр хамсаныылара. Манна илии-атах оонньуулара, 9-с төрүт хамсаныы уонна эйгэлэри баһылааһын хамсаныылара киирэллэр. Биир аата хапсаҕай хамсаныылара диэн. 1994 сыллаахха Тэрис ырытан оҥорбута. Аан тыл “Хотой болуу”, “Дьөһөгөй оҕото”, “Балык буолуу” биир баайыылаах хамсаныылар. Балар барыта оҋүун хамсааһыныттан үөскүүллэр. Хотой буолуу Салгын эйгэтин баһылыыр хамсаныы “Хотой көтүүтэ” диэн ааттанар. Суолтата: хотой уобараһын ылыы. Хотой көтүүтэ хотой көтөрүн үтүктэн хамсаныы. Сүрү ыларга). сүргэни көтөҕөргө аналлаах. 1. Ыҥырыы: cоҕуруу диэки хайыһан туруллар. 2. Бохсу ... Салгыыта (далее) » |
|
Саха сиригэр 1 аһаҕас ядернай эһии уонна 2 ядернай авария баара биллэр.
1) 1953 сыл атырдьах ыйын 11 күнүгэр Советскай Сойуус Семипалатинскай полигоҥҥа 1 - кы водороднай бомбаны боруобалаабыта. Онтон 11 хонон баран Бүлүү өрүс түҥ ойууругар атырдьах ыйын 22 күнүгэр самолетунан аҕалан ССРС бэйэтэ билиммитинэн атомнай бомбаны бырахпыта, бомба парашюттаах буолан бытааннык түспүтэ, самолет куттала суох расстоянияҕа тиийбитин кэннэ эстии буолбута! Биллибэт биричиинэнэн эстии күүһэ 20 - 30 мегатоҥҥа тиийбитэ.Аан дойду сейсмическэй станциялара барыта фиксируйдаабыта.Омук сирин хаһыаттарыгар кылгас биллэриилэр тахсыбыттара:"ССРС Илин Сибииргэ компактнай водороднай бомбаны эстилэр" - диэн.Бу эстии баччааҥҥа дылы секрет быһыылаах, били ... Салгыыта (далее) »
Категория: Экология. Природа. Стихия.Огонь.Вода |
1420 көрүүлээх |
Дата: 2025-04-14
| Комментарии (0)
|
|
Более 6 млрд рублей сможет получить малый и средний бизнес в региональных банках
19 марта 2025 года Корпорация МСП выделила лимит «зонтичных» поручительств банкам, которые не используют рейтинговые модели при кредитовании субъектов МСП. Это сделает доступными кредиты малому и среднему бизнесу на сумму не менее 6 млрд рублей в 15 региональных банках. ... Салгыыта (далее) »
Категория: Банк Деньги Кредиты Ипотека Бизнес и торговля. Предпринимательство |
1738 көрүүлээх |
Дата: 2025-04-02
| Комментарии (0)
|
|
Демонический мир якутской традиционной религии.
Якутская религия имеет чёрную, тайную сторону. Это – зона действия чёрных шаманов. В прошлом, именно они были знатоками демонического мира, мест обитания злых сил. Наверное, поэтому, для последователей вероучения Айыы, эта область неизведанного, всегда оставалась запретной территорией, «обратной стороной Луны». Если общение с айыы проходит без особых последствий, то, считается, что соприкосновение с представителями Хаоса, почти всегда имеет летальный для неподготовленного человека исход. В связи с запретом, даже для самих чёрных шаманов, на произношение имён некоторых злых духов, в архивах не отложился целый пласт якутской культуры. Итак, рассмотрим демонический мир якутской т ... Салгыыта (далее) » |
Скандал в вузе: Экс-руководителю АГАТУ Ивану Слепцову вынесен приговор27.03.2025 14:10
Якутский городской суд Республики Саха (Якутия) рассмотрел уголовное дело в отношении работников ФГБОУ ВО «АГАТУ» обвиняемых в совершении преступлений предусмотренных ч.3 ст. 285 УК РФ (использование должностным лицом своих служебных полномочий вопреки интересам службы, если это деяние совершено из корыстной или иной личной заинтересованности и повлекло существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, повлекшие тяжкие последствия), ч.
...
Салгыыта (далее) »
|
Острая ситуация в Якутии. "Реформа" ЖКХ или обдирание населения?В Якутии идет активный процесс обсуждения проблем в сфере жилищно-коммунального хозяйства. Начался он в связи с тем, что отрасль в течение последних лет хронически недофинансировалась из бюджета и на сегодняшний день это вылилось в огромную проблему. Так, только за прошлый год накопленные долги бюджета республики перед организациями коммунального комплекса составили 27 млрд рублей. И в целом сумма средств, которую надо ежегодно выделить предприятиям, увеличивается как снежный ком. Причины тому известны – это рост стоимости топлива, высокая кредитная ставка, рост стоимости электроэнергии, транспортных расходов и так далее. ... Салгыыта (далее) » |
|
Тэрис. &
...
Салгыыта (далее) »
|
|
[19:54, 20.03.2025] : Тэрис.
1676 сыллаахха Маһараны уонна Нохтону кытта мэҥэ киһитэ Тиэрэн Өһүргээйэп барбыт. Мэҥэ оччолого улахан улууһунан ааҕыллар быһыылаах. Ол иһин киһи ыллахтара. Тиэрэн Өһүргээйэп ыраахтааҕыга тиийэн баран оһуокай эппитэ биллэр.
Мэҥэ аҕатын уустара: -Алтаннар -Мэлдьэхсилэр. -Тараҕайдар -Чалҕаалар -Мооруктар -Баатаралар -Дьаҥхаадалар -Дьабыллар -Араҕастар -Холгумалар -Мөҥүрүөннэр. -Тулагылар -Доллулар -Тулагылар. [20:08, 20.03.2025] Таҥ Бүө: 1918 сыл бэс ыйын 1-кы күнүгэр, Норуот Хамыһаардарын Сэбиэтэ «О реорганизации и централизации архивного дела в РСФСР» диэн декреты ылыммыта. Бу докумуон, биһиги до ... Салгыыта (далее) » |
|
Афанасьев Л.А.-Тэрис «Олоҥхоҕо киһи анала» кинигэтигэр «Дьылҕа кинигэтин» өйдөбүлүн аныгылыы ырытыы
Биллэрин курдук, бүтэһик кэмҥэ, квантовай физика уонна астрофизика билимнэригэр элбэх саҥа уларыйыылар таҕыстылар. Ол уларыйыылары ордук чиҥ, ол, эбэтэр, көстөр-биллэр «классическай» айылҕаны кытта буолбакка, квантовай эйгэ өрүттэрин үөрэтиитин кытта сибээстииллэр. Тэрис «Дьылҕа кинигэтин» туһунан суруйарыгар үс биһиктэн биирдэригэр бухатыыр таҥхата түһэн Бөҕөлүкээн эмээхсин бигээн ханнык бухатыыр үөскээбитэ биллэр. Оҕо төрөөтө да Таҥха Хаан Тойон таҥаралар бары сүбэлэспиттэрин кэннэ дьылҕатын суруйан кээһэр эбит. Манна көстөрүнэн, бастаан таҥха ханна түһүөн биллибэт, кэлин эрэ оҕо дьылҕатын суру ... Салгыыта (далее) »
1867 көрүүлээх |
Дата: 2025-03-12
| Комментарии (0)
|
|
Кулун тутар
Орто кыраадыс -22. Хотой кэлэн уйатын хаардаан барбыта, көмнөх хаар түспүтэ. Мастар уһуктан барбыттара. Маҥнай хара ойуур турбута, онтон үнүгэс тыллан барбыта. Кыбыыга түһэн ааһааччы кыһыл түөстээх ымыы көстүбүтэ, саха таптыыр көтөрө чооруос от тиэйэ иһэр киһини көрсө ойуур саҕатыгар көстүбүтэ, “Ыччыы-ычча” диэн саҥарта. Киргил мас кумалааныгар төрөөбүтэ, ону сорох сатыыр дьон көппөҕүнэн көмөн кээһэн, ол сири кэлин хаһан аптаах таас ылар куһаҕан үгэһи туһаналлар. 15 күнүгэр. Улар охсоро саҕаланар. Улар охсор сирин уота дииллэр. Онно элбэх улар мустар. Былыр улар уотун сорох сиргэ ханнык эрэ киһи бас билэрэ. Атын дьону киллэрбэт. Бултаан күн аайы улары ылар. Инньэ гынан сүүһүнэн улары бултуу ... Салгыыта (далее) » |
|
Виктор Федоров:Начало ⏫️
· Рост долгов; Основные проблемы ОКК на сегодняшний день: · Увеличение субсидий: с 18 миллиардов рублей в 2018 году до ожидаемых 50 миллиардов рублей в 2025 году; · Дефицит финансирования, негативно влияющий на развитие сектора. Эффективность работы коммунального комплекса значительно ниже желаемого уровня. В некоторых районах субсидии достигают 250 000 рублей на человека в месяц. Для жилого дома площадью 100 квадратных метров сумма субсидий составляет в среднем около полумиллиона рублей в год. Жители оплачивают только 10-30% тарифов, тогда как 70-90% финансирования поступает из бюджета. Эта система приводит к увеличению затрат: чем выше расходы ресурсоснабжающих предприятий, ... Салгыыта (далее) » |
|
История рода легендарного Тыгына
https://1sn.ru/istoriya-roda-legendarnogo-tygyna?ysclid=m7t3ypu1s1218223002 Тыгын - подлинная историческая личность, могущественный предводитель кангаласских саха, живший в конце 16-го и первой четверти 17 веков. В реальности существования Тыгына с самого начала были уверены все исследователи старины, легенд и преданий народа саха. Известный фольклорист и археолог Дмитрий Дьячковский–Сэһэн Боло, изучая древние мифы, даже вывел родословную Тыгына. По старинным преданиям, могущественный Тыгын владел плодородными землями около озер Сайсары, Үрүҥ Күөл, Ытык Күөл, ему принадлежала Великая Туймаада, расположенная между двумя священными горами. Владения Тыгына простирались и по обширн ... Салгыыта (далее) » |
|
Дьөһөгөй
Уордаах Дьөһөгөй Айыы – эр дьон оруолдьуттарыттан биирдэрэ. Хорсун эр дьону, дьоруо аты, тардыылаах оҕуһу биэрэринэн биллэр. Ол иһин кулун тутарга спортсменнар, илии-атах үлэтин дьоно, ону ааһан, боотур буолуох дьон төрүүллэр. Өбүгэлэр саныылларынан, Дьөһөгөй Айыы үһүс үөтүүлээх халааҥҥа олорор уонна киһи быһыытынан дьоһуннаахтык сананыыны дьоҥҥо биэрэр. Үрүҥ Айыы Тойон, кыра уолун Дьөһөгөй Тойону бу дойдуга түһэрбит, сылгы төрдө буол, урааҥхай саха олоҕун оҥор, түһүлгэтин түстээ диэн алгыһын анаабыт. Атын айыылар эмиэ Дьөһөгөй буолан көстөр кыахтаахтар дэнэр. Ити Дьөһөгөй уобараһа олус уустугун көрдөрөр. Салгын кут соҕурууҥҥу халлаанынан сылдьар. Итинтэн үтүө санаа үөскүүр. Үтүө санааны үөскэтээччинэн эмиэ Дьөһөг ... Салгыыта (далее) » |
